Bà Hiền, mẹ tôi, năm nay đã 70 tuổi. Bà là một người phụ nữ mạnh mẽ, từng trải qua bao thăng trầm của cuộc đời. Ngôi nhà nhỏ ở ngoại ô Hà Nội, nơi bà sống cùng những kỷ niệm về cha tôi, là tài sản quý giá nhất của bà. Ngoài ra, bà còn sở hữu một mảnh đất ở quê, nơi bà dự định xây một ngôi nhà nhỏ để nghỉ dưỡng khi về già. Hai cuốn sổ đỏ – một cho ngôi nhà, một cho mảnh đất – là tâm huyết cả đời của bà. Nhưng bà chưa bao giờ nghĩ đến việc lập di chúc. “Viết di chúc là tự rước xui vào người,” bà hay nói thế, ánh mắt đầy kiêng kỵ.
Tôi, Minh, con trai cả, luôn được mẹ tin tưởng. Bà thường bảo: “Con là người cẩn thận, mẹ giao cho con giữ những thứ quan trọng.” Một ngày nọ, bà lặng lẽ đưa tôi hai cuốn sổ đỏ, dặn dò: “Giữ cẩn thận, đừng để thằng Tùng biết.” Tùng là em trai tôi, một người sống phóng túng, thích đầu tư làm ăn nhưng hầu như lần nào cũng thất bại. Mẹ sợ Tùng biết chuyện sẽ tìm cách mang sổ đỏ đi cầm cố để trả nợ hoặc đầu tư vào những phi vụ mạo hiểm. Tôi cất hai cuốn sổ vào két sắt ở nhà, khóa chặt, và giữ bí mật tuyệt đối.
Một buổi chiều mùa thu, tôi nhận được cuộc gọi từ bệnh viện. Mẹ tôi lên cơn đau tim. Tôi vội vàng lao đến, tim đập thình thịch. Khi tôi đến nơi, mẹ đang nằm trên giường bệnh, hơi thở yếu ớt, nhưng ánh mắt vẫn sắc sảo như thường lệ. Bác sĩ nói bà cần phẫu thuật gấp, nhưng tình trạng rất nguy kịch. Tôi nắm tay mẹ, cố gắng trấn an bà, dù lòng tôi rối như tơ vò.
Chỉ vài giờ sau, Tùng bất ngờ xuất hiện. Cậu ta không ở Hà Nội đã mấy tháng, bận rộn với một dự án kinh doanh nào đó ở miền Nam. Vậy mà, ngay khi nghe tin mẹ nhập viện, cậu ta lập tức có mặt, dáng vẻ hớt hải. “Mẹ thế nào rồi anh?” Tùng hỏi, giọng lo lắng, nhưng ánh mắt cậu ta lại khiến tôi bất an. Có gì đó không đúng.
Đêm đó, trong lúc tôi túc trực bên mẹ, Tùng nói phải về nhà lấy ít đồ cho bà. Tôi không nghi ngờ gì, chỉ nghĩ cậu ta muốn giúp. Nhưng đến sáng hôm sau, khi mẹ tỉnh lại một lúc, bà nắm tay tôi, thì thào: “Minh… con kiểm tra két sắt chưa? Mẹ… mẹ thấy lo.” Tôi giật mình. Két sắt? Làm sao mẹ biết mà lo? Tôi vội vàng gọi điện về nhà, nhờ vợ kiểm tra. Vợ tôi báo lại, giọng run rẩy: “Két bị mở… hai cuốn sổ đỏ không còn nữa!”
Tôi như chết lặng. Tùng! Hắn đã lấy cắp chìa khóa két sắt trong lúc tôi sơ ý. Tôi gọi điện cho Tùng, nhưng cậu ta không nghe máy. Đúng lúc đó, một người bạn làm luật sư gọi cho tôi, giọng gấp gáp: “Minh, em vừa nghe tin Tùng mang hai cuốn sổ đỏ đến văn phòng luật sư, nhờ làm thủ tục sang tên. Anh phải làm gì đi, nhanh lên!”
Tôi lao về nhà, đầu óc quay cuồng. Tùng, em trai tôi, người mà tôi từng nghĩ dù lông bông vẫn là máu mủ ruột rà, lại có thể hành động nhẫn tâm đến vậy. Trong lúc mẹ đang thoi thóp, cậu ta chỉ nghĩ đến việc chiếm đoạt tài sản. Tôi đến văn phòng luật sư, đối mặt với Tùng. Cậu ta đứng đó, tay cầm hai cuốn sổ đỏ, mặt tỉnh bơ: “Anh, đây là ý của mẹ. Mẹ nói giao hết cho em lo.”
Tôi sững sờ. “Ý của mẹ? Mẹ đang nằm viện, làm sao mẹ nói được?” Tùng cười nhạt, đưa ra một tờ giấy có chữ ký của mẹ, nội dung đồng ý chuyển nhượng toàn bộ tài sản cho cậu ta. Chữ ký đó, tôi nhận ra ngay – là chữ ký thật của mẹ, nhưng có gì đó sai sai. Tôi yêu cầu xem kỹ hơn. Tờ giấy đã ngả vàng, như được viết từ lâu. Đột nhiên, một ý nghĩ lóe lên trong đầu tôi.
Tôi yêu cầu luật sư kiểm tra ngày tháng trên văn bản. Quả nhiên, nó được viết từ ba năm trước – thời điểm Tùng từng vay mẹ một khoản tiền lớn để làm ăn, và mẹ đã yêu cầu cậu ta ký một bản cam kết trả nợ. Hóa ra, Tùng đã lén giữ lại một tờ giấy có chữ ký của mẹ, sửa đổi nội dung để biến nó thành văn bản chuyển nhượng. Một chiêu trò quá tinh vi!
Tôi lập tức báo công an. Tùng bị triệu tập, còn hai cuốn sổ đỏ được thu hồi. Khi tôi mang chúng về bệnh viện, mẹ đã tỉnh táo hơn. Bà nhìn tôi, mỉm cười yếu ớt: “Mẹ biết… chỉ có con là đáng tin.” Hóa ra, trong lúc thoi thóp, mẹ đã nghe được cuộc trò chuyện của Tùng với một người qua điện thoại, bàn về việc lấy sổ đỏ. Đó là lý do bà nhắc tôi kiểm tra két sắt.
Vài ngày sau, khi mẹ hồi phục, bà gọi tôi và Tùng đến. Bà nhìn Tùng, ánh mắt không giận dữ mà đầy xót xa. “Tùng, con nghĩ mẹ không biết gì sao? Mẹ đã lập di chúc từ lâu, nhưng không nói cho ai. Tài sản không chỉ có hai cuốn sổ đỏ này.” Bà lấy từ trong ngăn kéo bệnh viện một tờ giấy – một di chúc được công chứng hợp pháp. Trong đó, bà để lại ngôi nhà cho tôi, mảnh đất cho Tùng, nhưng với điều kiện: Tùng phải hoàn thành một khóa học quản lý tài chính và không được phép bán mảnh đất trong 10 năm. “Mẹ muốn con trưởng thành, Tùng ạ,” bà nói. “Mẹ biết con cần tiền, nhưng mẹ muốn con học cách đứng vững trước.”
Tùng cúi đầu, lặng lẽ khóc. Còn tôi, tôi nhận ra rằng mẹ không chỉ mạnh mẽ, mà còn khôn ngoan hơn tất cả chúng tôi nghĩ. Bà đã âm thầm chuẩn bị mọi thứ, ngay cả khi chúng tôi tưởng bà không hề nghĩ đến chuyện hậu sự.
