Buổi sáng hôm ấy, cả làng náo nhiệt vì đám ăn hỏi của nhà anh Phong – con trai trưởng nhà họ Vũ. Người ta xì xào rằng “nhà trai làm ăn lớn trên Hà Nội, lễ ăn hỏi chắc phải rình rang lắm”. Nhà gái – họ Nguyễn – cũng chuẩn bị mâm cỗ đầy đặn, bàn ghế dựng kín sân, sẵn sàng đón lễ.
Nhưng khi đoàn nhà trai xuất hiện, cả xóm sửng sốt.
Không kiệu đỏ, không đội bê tráp dài cả hàng như người ta mong đợi. Chỉ có… hai chàng trai lững thững khiêng đúng 2 tráp trầu cau – nhỏ gọn đến mức che hờ trong tà áo dài đỏ cũng thấy trống trải.
Bà thông gia tương lai – mẹ cô dâu – cau mày:
– Thế này là sao? Lễ ăn hỏi… mà chỉ có hai tráp?
Bố chú rể điềm nhiên đáp:
– Nhà tôi quan niệm trầu cau là đầu câu chuyện, quan trọng là tình nghĩa, không câu nệ sính lễ.
Câu nói tưởng nhẹ nhàng, nhưng như tát vào mặt nhà gái. Họ nhìn nhau, bức xúc hiện rõ trên từng gương mặt.
Bà ngoại cô dâu đập quạt xuống bàn:
– Không được! Lễ lạt thế này nhà tôi không nhận.
Nhà trai nghe vậy, chẳng giải thích thêm. Chú rể – mặt tái mét, lúng túng đứng nép sau lưng bố mẹ – định mở miệng, nhưng bố anh cắt ngang:
– Không nhận thì… thôi.
Thế là họ để nguyên hai tráp trầu cau ở ngõ, quay lưng đi vào trong nhà ngồi, chẳng buồn mang vào.
Cảnh tượng trớ trêu: hai tráp đỏ chót nằm chỏng chơ giữa con ngõ đất, chẳng ai dám động vào. Trẻ con hiếu kỳ bu lại xem, người lớn xì xào:
– “Ăn hỏi mà như giỡn…”
– “Chắc nhà trai coi thường nhà gái rồi…”
Trong nhà, cô dâu – Mai – ngồi khóc đỏ mắt. Mẹ cô thì tức giận, không thèm mời ai uống nước, còn bà ngoại dứt khoát:
– Nếu nhà trai không mang đủ lễ, đám này dẹp!
Nhưng tình hình chưa dừng ở đó. Một người hàng xóm bỗng hớt hải chạy vào, thều thào:
– Kìa, hai tráp trầu cau ngoài ngõ… vừa có người lạ tới lấy mất một tráp rồi!
Cả nhà gái hốt hoảng ùa ra. Chỉ còn lại một tráp trầu cau lăn lóc, nắp lệch hẳn sang một bên, còn tấm khăn đỏ phủ lên thì bị gió cuốn văng xuống mương nước cạnh ngõ.
Bà ngoại run rẩy, quay sang chỉ tay vào mặt nhà trai:
– Đây là điềm xấu! Nhà các người mang đúng hai tráp, giờ mất một, thế này là sao?!
Bố chú rể bình thản… đến lạnh người:
– Có khi, đấy là ý trời. Nhà gái nên hiểu thông điệp này.
Câu nói khiến cả họ nhà gái chết lặng. Một cảm giác rờn rợn trườn qua từng ánh mắt.
Cả sân rối loạn. Mẹ Mai hét toáng lên:
– “Mai! Con đâu rồi?”
Người chạy khắp các buồng, ngõ sau ngõ trước, nhưng không thấy bóng dáng cô dâu. Chú rể Phong hoảng loạn lao ra ngoài đường tìm kiếm, nhưng ông Khải – bố Phong – lại thản nhiên ngồi xuống ghế tre, rót chén nước chè mà như không có chuyện gì.
Bà ngoại tức đến đỏ mặt, chỉ tay vào ông Khải:
– “Ông làm trò gì vậy? Con gái nhà tôi mất tích, ông lại ngồi uống nước sao?”
Ông Khải đặt chén nước xuống, chậm rãi nói, từng chữ như dao cắt:
– “Cô gái ấy giờ đang ngồi trong xe của tôi. Tự nó nói không muốn đứng giữa cuộc cãi vã này.”
Câu nói khiến cả họ nhà gái tái mặt. Mẹ Mai gào lên:
– “Ông mang con tôi đi để uy hiếp chúng tôi à?! Đồ vô lối!”
Không chịu được nữa, ông dượng của Mai đập bàn đứng phắt dậy:
– “Nhà trai cái kiểu gì thế hả? Ăn hỏi mà mang có hai tráp, giờ còn lôi cả con gái người ta bỏ lên xe. Thế này là cưới xin kiểu chợ búa à?!”
Không chịu lép, ông Khải cười nhạt:
– “Nhà trai tôi mang hai tráp là có lý do. Tôi không mang vàng bạc của cải đến cho người ta mặc cả. Tôi mang con trai tôi đến, thế là đủ.”
Mẹ Mai tức nghẹn, mặt đỏ gay:
– “Đủ ư? Lễ nghĩa tối thiểu còn không có, ông coi thường nhà tôi vừa thôi! Ăn hỏi mà như bố thí, thế là làm nhục con gái tôi!”
Tiếng “bố thí” làm ông Khải nổi giận. Ông đập mạnh bàn, đứng dậy, giọng gằn xuống:
– “Nếu đã nói vậy… thì thôi. Hủy hôn!”
Cả nhà trai phía sau ông đồng loạt đứng lên. Không khí căng thẳng đến nghẹt thở.
Phong – chú rể – lao đến ôm lấy tay cha:
– “Bố! Bố nói gì vậy?! Con yêu Mai, con không muốn hủy hôn!”
Nhưng ông Khải nghiến răng, hất tay con trai ra:
– “Người ta coi thường nhà mình, con còn quỳ gối ở đây làm gì?”
Bà ngoại Mai tức run người, đập quạt vào tay bàn thờ giữa sân, quát:
– “Đúng! Đám này dẹp! Nhà trai gì mà kiêu ngạo! Hủy hôn!”
Tiếng “hủy hôn” từ cả hai phía vang lên cùng lúc, như một nhát dao chém phăng mọi hy vọng.
Phong gào lên, lao ra cổng, nhưng đoàn nhà trai đã kéo Mai đi mất. Những tiếng khóc, tiếng chửi, tiếng bàn ghế ngã đổ hòa lẫn, cả ngõ làng hỗn loạn.
Và giữa lúc hai nhà đang cãi nhau kịch liệt, một bà hàng xóm đứng nép bên bờ rào run run nói:
– “Tôi… tôi vừa thấy xe nhà trai quay đầu, nhưng không đưa cô dâu về nhà trai… mà chạy thẳng lên… UBND xã.”
Câu nói như gáo nước lạnh hắt xuống tất cả. Ai nấy chết lặng, chẳng hiểu nhà trai đang toan tính điều gì – nhưng một điều chắc chắn: đám cưới này đã chính thức tan vỡ, và câu chuyện sẽ không dừng lại ở hai tráp trầu cau.