Tôi trở về quê sau hơn một năm không đặt chân về ngôi nhà nhỏ lợp ngói đỏ của cha mẹ. Trên chuyến xe khách cũ kỹ chòng chành qua từng ổ gà, gió lào thốc vào cửa kính rít lên từng hồi như tiếng thở dài của thời gian. Lòng tôi trĩu nặng, tay nắm khư khư mảnh giấy thông báo của tòa án. Ngày mai là ngày tôi chính thức ra tòa… ly hôn.
Không ai nghĩ chuyện lại đi xa đến vậy. Càng không ai ngờ chính tôi – người từng thề sẽ nắm tay vợ đến tận cuối đời – lại là người chủ động ký vào đơn.
Chuyện bắt đầu từ một buổi tối tháng Sáu oi nồng.
Hôm ấy, tôi về nhà trễ sau một ngày làm việc mệt mỏi. Mùi canh chua cá lóc bay ra từ bếp khiến bụng tôi sôi lên vì đói. Vợ tôi, Ly, đang đứng đảo rau trong chảo, còn mẹ vợ ngồi ở phòng khách, mắt dán vào điện thoại nhưng vẻ mặt không yên tâm.
Tôi vừa định cất tiếng hỏi thì mẹ vợ đã nói như chờ sẵn:
– Thằng Cường… con bán căn nhà dưới quê giúp cái Linh đi.
Tôi sững lại.
Linh – em vợ tôi – nhỏ hơn Ly bốn tuổi, vừa tốt nghiệp cao đẳng, chưa đi làm, tính nết bốc đồng. Mới tuần trước, tôi nghe phong thanh Linh dính nợ do chơi tiền ảo.
– Bán nhà nào ạ? – Tôi hỏi lại, dù lòng đã đoán ra.
– Nhà dưới quê, cái nhà ông bà già con để lại. Mẹ nghe nói sổ vẫn đứng tên con.
Tôi cười khan, cố giữ giọng bình tĩnh:
– Mẹ ơi, đó là tài sản cha mẹ con để lại. Vợ chồng con vẫn chưa có nhà riêng, sau này về hưu còn có chỗ mà về. Với lại… sao con phải bán tài sản của mình để trả nợ cho em vợ?
Mẹ vợ ngẩng đầu khỏi điện thoại. Đôi mắt sắc lạnh như dao.
– Vậy là con không coi cái Linh là em. Nó mà bị đám cho vay nặng lãi xiết nợ, con có chịu trách nhiệm được không?
Tôi im lặng. Ly cũng im lặng. Trong ánh sáng chập chờn của bóng đèn, tôi thấy khóe môi mẹ vợ run lên, rồi bà bật ra câu chốt hạ:
– Không bán thì… con viết đơn ly hôn đi. Nhà này không cần thằng rể máu lạnh như con!
Ly thở hắt ra, đặt vội chiếc đũa lên bàn.
– Mẹ… mẹ nói cái gì vậy?
– Mẹ nói đúng! – Tôi bật lên, nỗi giận sau bao năm chịu đựng chạm đỉnh. – Nếu chỉ vì một câu từ chối trả nợ cho người khác mà mẹ muốn vợ chồng con ly hôn thì… con chiều!
Tối đó, tôi thu xếp qua nhà bạn ngủ tạm. Vài ngày sau, Ly nhắn tin ngắn gọn: “Nếu anh đã quyết thì cứ làm đi.”
Tôi lặng người. Cô ấy không bênh tôi, cũng chẳng trách mẹ. Mọi thứ như một ván cờ đã bày sẵn. Tôi đến văn phòng luật sư, bắt đầu thủ tục.
Thế là tôi thành “người chồng tệ bạc” trong mắt họ hàng nhà vợ. Còn mẹ vợ thì thở phào như thể đã loại bỏ được gánh nặng. Một tuần sau, tôi nghe nói nhà bà bán gấp một mảnh đất ở Bình Dương để cứu Linh. Mua được thời gian, nhưng không xóa được món nợ.
**
Ngày ra tòa, trời mưa rả rích như đồng cảm với lòng tôi. Tôi đến sớm, ngồi một mình trong phòng xử án, nhìn đôi nhẫn cưới giờ chỉ còn là vật kỷ niệm lạnh lẽo trong túi áo.
Ly bước vào, mặc áo dài trắng, khuôn mặt nhợt nhạt như vừa trải qua đêm dài không ngủ. Mẹ vợ đi sau, vẻ mặt cao ngạo thường ngày bỗng biến mất, thay bằng nét nhăn nheo lo âu.
Thẩm phán chưa kịp gọi tên thì mẹ vợ bỗng quỳ sụp xuống, giọng run run:
– Cường ơi… con ơi, đừng ly hôn con Ly… Mẹ xin con đấy!
Tôi sửng sốt. Ly cũng tròn mắt nhìn mẹ mình.
– Mẹ… mẹ làm gì thế? – Cô ấy lắp bắp.
– Mẹ sai rồi. Mẹ sai khi ép con rể lo cho con gái mình như trách nhiệm. Sai khi nghĩ con rể không có quyền giữ lại tài sản của cha mẹ nó. Mẹ tưởng con chỉ dọa, không ngờ con làm thật. Mẹ đã mất chồng, giờ mà mất con rể nữa… thì cái nhà này tan nát rồi.
Tôi đứng chết lặng. Trong một khoảnh khắc ngắn ngủi, tôi thấy lại bóng dáng người mẹ chồng tảo tần năm xưa, từng dúi cho tôi hộp bánh khi tôi thất nghiệp, từng dắt cháu đi học thay vợ tôi bận ca đêm.
Tôi quay sang Ly, giọng khàn đặc:
– Em nghĩ sao?
Ly cắn môi. Giọt nước mắt lăn trên má.
– Em không dám nghĩ gì nữa… Vì ngay cả khi em im lặng, anh cũng buông tay.
Tôi gật đầu, rút từ túi áo hai chiếc nhẫn, đặt lên bàn:
– Nếu em còn muốn giữ… thì anh sẽ ở lại.
Mẹ vợ bật khóc. Ly ngẩn người, rồi đưa tay ra nắm lấy tay tôi – cái nắm run rẩy nhưng chặt đến lạ.
**
Ba tháng sau, Linh xuất ngoại theo diện lao động. Tôi không hỏi chi tiết, chỉ nghe mẹ vợ nói đã thế chấp sổ đỏ của bà cho ngân hàng. Bà gầy đi, tóc bạc thêm, nhưng không còn xen vào chuyện vợ chồng tôi nữa. Bà gọi tôi là “con”, và vẫn giữ cách xưng hô “mẹ” như trước.
Ly sinh đứa con đầu lòng vào một ngày cuối xuân. Tôi bế con, mắt cay xè khi nó nắm lấy ngón tay tôi, thật chặt. Như một lần nữa nhắc tôi rằng: có những thứ, chỉ cần mình không buông… thì vẫn còn hy vọng.
