Năm ấy, ở một làng quê nghèo miền Trung, cô gái tên Lan sống trong căn nhà tranh xiêu vẹo cùng mẹ già. Nhà Lan nghèo đến mức bữa cơm chỉ có khoai luộc và muối trắng. Dù vậy, Lan luôn giữ nụ cười ấm áp và trái tim rộng mở. Mỗi ngày, cô ra đồng mò cua bắt ốc, kiếm vài đồng bán ở chợ để mua thuốc cho mẹ.
Một buổi chiều mưa tầm tã, khi Lan đang trên đường về, cô thấy một người lính trẻ ngồi co ro bên vệ đường. Anh mặc bộ quân phục cũ sờn, tay ôm chiếc ba lô rách, khuôn mặt tái nhợt vì đói và lạnh. Anh là Hùng, một người lính vừa trở về từ chiến trường, nhưng gia đình đã mất trong bom đạn, chẳng còn nơi nương tựa. Hùng định bắt xe về đơn vị, nhưng túi anh rỗng tuếch, ngay cả một đồng cũng không có.
Lan dừng lại, nhìn người lính với ánh mắt xót xa. Cô lục túi, chỉ còn đúng 50 ngàn – số tiền cuối cùng cô dành dụm để mua thuốc cho mẹ. Không do dự, Lan nhét tờ tiền vào tay Hùng, nói: “Anh cầm lấy mà mua vé xe, về đơn vị cho ấm. Đừng từ chối, em coi như giúp một người anh trai.” Hùng ngỡ ngàng, cố từ chối, nhưng Lan chỉ cười, quay đi trước khi anh kịp nói thêm lời nào. Dưới cơn mưa, bóng cô gái nhỏ bé khuất dần, để lại trong lòng Hùng một nỗi ấm áp không thể quên.
Hùng trở về đơn vị, mang theo lòng biết ơn sâu sắc. Tờ 50 ngàn ấy không chỉ giúp anh vượt qua cơn đói, mà còn là động lực để anh phấn đấu. Nhờ sự kiên trì, Hùng dần thăng tiến, trở thành một sĩ quan được kính trọng. Nhưng anh chưa từng quên cô gái nghèo năm xưa. Anh chỉ biết tên cô là Lan, sống ở một ngôi làng miền Trung, và anh thề một ngày sẽ tìm lại để trả ơn.
Hai mươi năm trôi qua, Lan vẫn ở làng quê ấy, nhưng cuộc sống chẳng khá hơn. Mẹ cô đã qua đời, còn cô sống lẻ loi, làm thuê làm mướn qua ngày. Dù nghèo khó, Lan vẫn giữ thói quen giúp người, dù chỉ là cho đi một bát cơm hay vài đồng lẻ. Chuyện về người lính năm xưa, cô đã quên từ lâu, chỉ nghĩ đó là một việc nhỏ chẳng đáng nhớ.
Một ngày nọ, cả làng xôn xao khi một chiếc UAZ quân đội bóng loáng dừng trước cổng nhà Lan. Một người đàn ông trung niên trong bộ quân phục chỉnh tề bước xuống, theo sau là vài binh sĩ. Đó chính là Hùng, giờ đã là một đại tá. Ông nhìn Lan, đôi mắt rưng rưng. “Cô Lan, tôi tìm cô suốt 20 năm. Tờ 50 ngàn năm ấy đã cứu đời tôi. Giờ tôi đến để trả ơn.”
Lan ngỡ ngàng, chẳng nhớ nổi chuyện xưa. Hùng kể lại mọi thứ, từ cơn mưa năm ấy đến hành trình tìm kiếm cô. Ông nói: “Tôi đã xây một ngôi nhà nhỏ ở thị trấn, đủ tiện nghi, và xin phép đơn vị để cô chuyển đến đó sống. Tôi cũng lập một quỹ học bổng mang tên cô, để giúp những đứa trẻ nghèo trong làng được đến trường.”
Cả làng lặng đi, ngưỡng mộ tấm lòng của Lan và sự biết ơn của Hùng. Lan rưng rưng nước mắt, không phải vì ngôi nhà hay quỹ học bổng, mà vì cô nhận ra lòng tốt nhỏ bé của mình năm xưa đã nở hoa thành một phép màu. Ngày hôm đó, chiếc UAZ quân đội chở Lan rời làng, không chỉ đến một ngôi nhà mới, mà còn đến một cuộc đời mới, nơi lòng nhân ái được đền đáp theo cách không ai ngờ tới.
Từ đó, câu chuyện về cô gái nghèo và người lính trở thành bài học ở làng quê ấy, rằng một việc tốt dù nhỏ bé, cũng có thể thay đổi cả một số phận.
